هنر به روایت سه نسل

آخرین جمعه از آبان ماه 93 یکی از متنوع‌ترین روزهای هنرهای تجسمی رقم خورد، در این روز هنرمندانی از سه نسل مختلف هنری و چند نمایشگاه گروهی از هنرمندان نام‌دار و جوان افتتاح شد.

نگاهی به نام‌های که جمعه 30 آبان نمایشگاه های آنها در گالری های مختلف برگزار شد نشان می دهد که یکی از متنوع ترین هفته های هنرهای تجسمی ایران، این روزها در گالری‌های تهران برپا است که می تواند روزهای هنری را برای مخاطبان رقم بزند. در این مقال نگاهی اجمالی می کنیم به افتتاحیه 10 نمایشگاه که روز جمعه افتتاح شدند.

"سه نگاه" در گالری بوم

چهره هاى شاخص سینما و نقاشى ، اولین نمایشگاه هنرمندان زن در گالرى بوم را افتتاح كردند ؛ آثار نقاشى سه بانوى نقاش كشورمان بیتا وكیلى ، طاهره صمدى طارى و بهار بهبهانى كه در این سالها موفقیت هاى بزرگ بین المللى داشته اند با حضور پرشمار مردم و نیز چهره هاى شاخص عصر جمعه 30 آبان در گالرى بوم آغاز به كار كرد.

"سه نگاه"، عنوان این نمایشگاه است كه در آیین گشایش آن محمد سریر ، حمید جبلى ، رضا كیانیان ، مرضیه برومند ، علیرضا سمیع آذر ، محمد على سجادى ، مائده طهماسبى ، سامان مقدم ، بهزاد شیشه گران ، بهنام كامرانى ، داود موسایى ، رضا اسماعیل نیا .... حضور داشتند.

این آثار سه گونه زیبایى‌شناسى و رویكرد اندیشگى را پیگیرى مى‌كنند که مخاطب مى‌تواند لابه لاى زاویه نگاه هنرمندان به جهان هستى، تعریف‌شان از فلسفه زندگى و موقعیت انسان معاصر تطابق‌هایى كشف كند و از گفتگویى كه میان آثارشان شكل مى‌گیرد معناهایى نوین دریافت نماید.

در این نمایشگاه هفت تابلوى نقاشى از بیتا وكیلى در ابعاد بزرگ به روى دیوار مى‌رود كه هر چند بدون عنوان هستند و به سیاق همیشگى هنرمند فضایى انتزاعى دارند اما رد اتفاقات این روزهاى خاورمیانه را مى‌توان در آنها جستجو كرد؛ از داعش و كوبانى گرفته تا تحولات اجتماعى كه اتمسفرى اكسپرسیو دارند؛ طاهره صمدى طارى اما با پنج تابلو نقاشى از مجموعه "شتابزدگى بى‌پایان" به بوم مى‌آید؛ آثارى در ابعاد بزرگ كه با زبانی صریح و شخصی از کنار هم قرار دادن فضاهای معماری با دیگر عناصر موجود در زندگی معاصر، به حضور مادی، حسی و پیچیده بشر هزاره سوم اشاره و تصویرى از زندگى تكنولوژى زده ارائه مى‌دهد؛ و بهار بهبهانى‌ در قالب هشت نقاشى مخاطبان را به دیدار "باغ‌هاى ایرانى" دعوت مى‌كند. مجموعه تازه بهبهانى‌ تعمقی روشنگرانه در مسئله استعمارگری است. ترکیب‌بندی‌هایی آراسته شده با خاطره جمعی که درون مایه فلسفه شرقی را از منظر یک شرق‌شناس بازآفرینی مجدد می‌کنند و فرهنگ معماری باغ‌های ایرانی را از دریچه چشم جهانگردان غربی در ابتدای قرن نوزدهم میلادی نشان می‌دهند.

نمایشگاه آثار استاد غلامحسین امیرخانی پس از 15 سال

نمایشگاه انفرادی استاد غلامحسین امیرخانی، خوشنویس پیشکسوت، پس از حدود 15 سال در گالری ساربان برپا شده است. در این نمایشگاه 46 اثر از تازه‌ترین آثار این استاد برجسته خوشنویسی ایران در دو بخش مجموعه شخصی و آثار قابل فروش ارائه شده است.

بخشی از آثار این نمایشگاه که از تنوع موضوعی مختلفی برخوردارند؛ طی سالهایی که استاد امیرخانی نمایشگاه نداشته خلق شده اند و البته بخش اعظم آثار برای سال جاری هستند. به گفته استاد امیرخانی، این آثار شرایطی را فراهم می کند که مخاطب با تحولات خط در آثار او روبرو شود. روندی که امروزه در خوشنویسی کشور شاهد آن هستیم و هنرمندان جوان نیز در آثارشان این تحول در خوشنویسی را به نمایش می گذارند.

نقاشی‌های هنرمند در 90 سالگی

گالری خاک این هفته میزبان نمایشگاه "شهود رنگ" شد، مجموعه ای که نمایانگر آثار محسن وزیری مقدم در 90 سالگی اوست. تابلوهای این نمایشگاه همگی در چند ماه اخیر به وجود آمده اند؛ نشان دهنده توان نقاش برای ادامه راهی است که از سالها پیش در آن قدم گذاشته است. وزیری مقدم که از پیشروان هنر مدرن ایران به شمار می رود، با وجود چشمان آسیب دیده اش، در این نمایشگاه نقاشی های آبستره خود را به نمایش گذاشته است.

تابلوهای نمایشگاه ابعاد متنوعی از 30 سانتیمتر تا یک متر دارند و با تکنیک اکریلیک روی مقوا یا بوم به وجود آمده اند. تاش قلم و ضربات کوبنده قلم مو روی کاغذ، بافتهای متنوعی را در کارها به وجود آورده است که در ترکیبات گوناگون، بیانگر ذهنیات هنرمند هستند.

از دیگر نکات قابل توجه در این مجموعه استفاده از رنگهای شاد و با طراوت در تابلو ها است. در پالت رنگی وزیری مقدم همه رنگها حاضرند و کنار هم قرار گرفتن چند رنگ بانشاط و زنده در یک تابلو، فضایی پر انرژی در کارها به وجود آورده است.

"هنرهای تبسمی" شوالیه تجسمی

نمایشگاه جدیدترین آثار کامبیز درم‌بخش با عنوان ث‌هنرهای تبسمیث‌ عصر روز جمعه 30 آبان‌ماه در گالری سیحون افتتاح می‌شود. درم بخش در آثار متاخر خود برای سوژه، زیست هنرمند، گالری‌‌ها و اقتصاد هنر را دست‌مایه خلق آثار قرار داده است.

درم بخش دراین نمایشگاه حتی لوازم نقاشی، نقاشی‌های معروف دنیا، آدم‌هایی که به گالری‌ها رفت و آمد می‌کنند و ... را با یک دید طنزآمیز به عنوان سوژه‌ها نگاه کرده است . در این نمایشگاه 31 اثر به نمایش درآمده است که شامل کارهای رنگی، سیاه و سفید و کلاژ هستند و یک اثر هم که کاریکاتوری از نقاشی معروف " مونالیزا" روی بوم ارائه شده است.

(art book) گیزلا سینایی در سین

کتاب "‌سفرنامه" با مروری بر آثار نقاشی گیزلا وارگا سینایی به همراه آلبوم"‌با خیام"‌ شامل 25 پرینت از مجموعه "‌دیوارها و نقش‌ها"‌این هنرمند نیز در گالری سین رونمایی شد. گیزلا که قریب به 50 سال است در ایران زیست کرده؛ بیش از هر نقاش ایرانی در آثارش، فرهنگ ایران را به تصویر کشیده است.

کتاب "سفرنامه " که نخستین کتاب آثار گیزلا سینایی است که در ادامه سنت کتاب سازی هنری art book به صورت چاپ دستی شکل گرفته و خود این کتاب یک اثر هنری محسوب می شود. روز گذشته در گالری سین رونمایی شد این کتاب در تیراژ 100 نسخه و با قیمت دو میلیون و 200 هزار تومان توسط مازیار مصور رحمانی منتشر شده است.

آلبوم " با خیام" نیز شامل 25 پرینت از مجموعه " دیوارها و نقش ها " است. این 25 پرینت ضمن نمایش بر روی دیوارهای گالری سین در قالب آلبوم نیز منتشر شده اند. در این مجموعه که گیزلا در دهه 60 شمسی روی آن ها کار کرده، نماهایی از کاخ های ایرانی همچون چهل ستون را متاثر شعر و حال و هوای خیامی به تصویر کشیده است. این کتاب نیز در 100 نسخه و با قیمت پنج میلیون و 500 تومان منتشر شده است.

روایت صادقی، ماهر و فرامرزی از نیستی

گالری فرامرزی نیز عصر روز جمعه میزبان آثار سه هنرمند باسابقه؛ علی اکبر صادقی، حسین ماهر و علی فرامرزی بود. این آثار که به عنوان "نیست" گرده هم آمده بودند. نگاهی اجمالی به موضوع نیستی از زاویه دید این سه هنرمند را روبروی مخاطبان قرار می دادند.

این سه نقاش با سه رویکرد متفاوت به "نیست" نظر انداخته‌اند. نیستی که امروز به هر سوئی که نظر می‌گردانند و یا هر خبری که از منطقه بگوش‌شان می‌رسد، تکرار آن است. به بندکشیدن زیبائی زندگی‌ها و حاصل دست رنج آدمیان، ماسک فریب برچهره نهادن به نام حقیقت، خشم را وسیله رسیدن به سعادت نمایاندن، بی‌پناهی انسان‌ها از هر سنخ و طایفه‌ای در غول شهرهای رها شده؛ تبلور این نیستی است.

احمد خلیلی فرد در گالری والی

احمد خلیلی‌فرد هنرمند با سابقه سنندجی نیز روز جمعه 30 آبان آثار خود را در گالری والی به تماشا گذاشت. این آثار که نگاه هنرمند را به زاد بومش و همینطور احساس نوستالژیک او را نشان می داد.

آثار خلیلی فرد در تونالیته رنگ‌های سرد و خطوط دورانی نوعی بازگشت به گذشته را بیان می‌کند. ضمن آنکه برخورد یادمانی هنرمند با آثارش که پرتره‌های انسانی و برخی از پرندگان و حیوانات را جدا از فضای تابلو به اثر چسبانده بر تشدید این نگاه هنرمند برای بازگشت به خاطرات شیرین گذشته، صحه می گذارد.

اسب، درخت، زن و مرد کُرد، و دف عناصری از خاطرات این مرد کُرد از کودکی اش هستند. او به گونه ای رنگ را به کار برده که هم شادی کودکانه و هم غم به یاد آوردن را می رساند. مربع های کوچک رنگارنگ در کنار هم یاد آور می‌شوند.

اسدی و پاییز در گالری لاله

نمایشگاه انفرادی مرتضی اسدی با عنوان "من و پاییز" نیز روز جمعه 30 آبان ماه در نگارخانه لاله افتتاح شد. آثار این نمایشگاه مفاهیمی متکی بر تفکر ایرانی را بیان می‌کند که ترکیب‌بندی‌های رنگی این نقاشی‌ها از طبیعت الهام گرفته شده‌اند.

در این نمایشگاه 38 اثر از مرتضی اسدی به نمایش درآمده که در این آثار توجه به آفرینش رویکردی ایرانی دارد. توجه به مولفه‌های ایرانی و استفاده از آنها در هنر نیاز به شناخت آنها در قالب تاریخ و هنر دارد که اسدی با همین رویکرد آثاری تجریدی از طبیعت را بازنمایی کرده است .

روایتی معاصر از تذهیب

"فیروزه‌های کویر" مامک آزرم گین با 23 اثر تذهیب با موضوعات فلسفی عرفانی به همراه 9 اثر با تکنیک فوتومدیا که تلفیق عکس و تذهیب هستند در گالری شکوه به تماشا در آمدند.

در این آثار، تذهیب برخلاف گذشته که برای تزیین تصاویر نگارگری و حاشیه قرآن و کتاب‌ها استفاده می‌شد به عنوان یک عنصر تصویری که خود به تنهایی معنا دارد بکار گرفته شده است.

این نمایشگاه روندی از آثار تذهیب هنرمند را در کنار آثار فوتو مدیا بر روی بوم‌های بزرگ که با تذهیب منطبق شده را پیش روی مخاطب قرار می‌دهد.

تذهیب‌ها بر روی کاغذهایی با زمینه رنگ شده با پوست گردو و چای کار شده‌اند و هنرمند در آنها بیشتر از ورق طلا و رنگ‌هایی چون لاجوردی، فیروزه‌ای، مشکی و ... بهره گرفته است اما رنگ‌آمیزی آثار فوتومدیا چون تلفیقی از عکس و تذهیب هستند، متفاوت است.

پاپ آرت‌های ایمان صفایی در شیرین

گالری شیرین نیز نخستین نمایشگاه خود در مکان جدید این نگارخانه را با آثار پاپ آرت ایمان صفایی آغاز کرد. آثار صفایی که با عنوان "عامیانه" به نمایش درآمدند به نوعی با دست مایه قرار دادند فرهنگ بیانی مردم کوچه و بازار که در بازی های کلامی و یا در مکان‌های عمومی نوشته می شوند را برای تلنگر مخاطبان در قابل شی هنری ارائه کرده است؛ آثاری که با تکنیک های مختلفی خلق شده اند.

آثار این هنرمند را باید " شی هنری" دانست زیرا از حاضر آماده‌هایی مانند بدنه اسقاطی خودروهای استفاده و همین فرهنگ کلامی عامیانه را بر روی آنها حک کرده است. این نوع برخورد با شی و هنر نوعی تضاد همراه با طنز را برای مخاطب ایجاد می کند که به نوعی اورا به تفکر بیشتر بر فرهنگ عامیانه اش سوق می دهد.