افطار کردن با گوشت مرده؟!
آیا می‌خواهی گوشت مرده بخوری، مثلاً قبر را بشکافی و قسمتی از بدن مرده را ببری و کباب کنی و بخوری؟ قرآن می‌فرماید اگر نمی‌خواهی پس غیبت نکن و غیبت کردن مانند گوشت مرده خوردن است....
کسی در ماه مبارک رمضان غیبت کند و تهمت بزند و شایعه‌پراکنی کند و اختلاف ایجاد کند، در روایات زیاد داریم که روزه‌اش باطل می‌شود و پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» روی این پافشاری داشتند و حتّی دستور می‌دادند که همه روزۀ مستحبی بگیرید و اجازه بگیرید تا من اجازه دهم و افطار کنید.
لذا روزه گرفته بودند و خدمت پیغمبر آمده بودند و پیغمبر اجازه می‌داد که افطار کنند و یک پیرمردی آمد و گفت یا رسول الله! دو دختر هم دارم که عفیف و نجیبند و خجالت کشیدند پیش شما بیایند و از شما اجازه می‌خواهند که افطار کنند. من روزه بودم و آن دو دختر هم روزه بودند. حضرت فرمودند تو روزه بودی و اما دو دخترت روزه نبودند. گفت یا رسول الله! این دو دختر مقدسند و حرف شنو و به راستی ارادتمند به شما هستند. فرمودند به این دو دختر بگو استفراغ کنید. این پیرمرد به این دو دختر گفت استفراغ کنید و آنها حال استفراغ پیدا کردند و دو لخته گوشت از دهان آنها بیرون ریخت. برگشت خدمت رسول گرامی و گفت یا رسول الله! اینها در سحر گوشت نخورده بودند و این گوشت چیست که از دهان آنها بیرون آمد؟ پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» فرمودند قرآن می‌گوید هرکه غیبت کند، گوشت مرده خورده است:
«وَ لا یَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَ یُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ یَأْكُلَ لَحْمَ أَخیهِ مَیْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ» ؛( الحجرات، 12) ؛«و بعضى از شما غیبت بعضى نكند؛ آیا كسى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مردهاش را بخورد؟ از آن كراهت دارید.»
آیا می‌خواهی گوشت مرده بخوری ؟ مطمئنا خیلی ناخوشایند است ،قرآن می‌فرماید اگر نمی‌خواهی پس غیبت نکن چرا که غیبت کردن مانند گوشت مرده خوردن است.
اگر غیبت کند روزه صحیح است، یعنی کفاره و قضا ندارد، اما مقبول نیست و خدا این روزه را قبول نمی‌کند. در روزه باید چشم و گوش و زبانش هم روزه باشند. باید گناه در زندگیش نباشد. مخصوصاً غیبت و تهمت و شایعه و تخریب و توهین و امثال اینها که حسابی روزه را له می‌کند. و نظیر این باز از پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» نقل شده و منحصر به غیبت هم نیست، بلکه راجع به غیبت و تهمت و شایعه پراکنی و تخریب و توهین و اختلاف هم هست و در روایات داریم همۀ اینها روزه را باطل می‌کند یعنی پروردگار عالم این روزه را قبول نمی‌کند؛ لذا «الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ»؛ همینطور که فقها در رساله‌ها می‌نویسند اگر کسی دروغ به خدا و پیغمبر و ائمّۀ طاهرین بگوید روزه‌اش باطل است و آن برمی‌گردد به اینکه آن روزه قضا و کفاره دارد. اما گناه روزه را فاسد نمی‌کند، اما گردوی پوچ می‌کند و پروردگار عالم از این روزه خوشش نمی‌آید. قرآن هم با تاکید فراوان دارد که:
چیزی که همیشه اهمیّت دارد، اما در ماه مبارک رمضان اهمیتش بیشتر است، خواندن قرآن است. انس با قرآن خیلی مهم است. این نیز معلم اخلاق است. انس با قرآن سازندگی عجیبی دارد. مراتبی هم دارد. گاهی قرآن را از رو یا از بر یا در راه یا نشسته و ایستاده یا در وقتی که کار می‌کنید، می‌خوانید و همۀ اینها خواندن قرآن است و سازندگی دارد و به‌طور ناخودآگاه قرآن شما را می‌سازد و شما را متّقی می‌کند
«إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ» (المائده، 27) ؛«خدا فقط از تقواپیشگان مىپذیرد.»
اعمالی قبول است که آن اعمال از متّقی سرچشمه گرفته باشد. خدا اعمال آدم با تقوا را قبول می‌کند، نماز باشد یا روزه یا حج یا کربلا باشد و یا واجب یا مستحب باشد. لذا ما باید در ماه مبارک رمضان متقی شویم. قرآن هم می‌فرماید اصلاً روزه تشریع شده برای اینکه متّقی شویم:
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَیْكُمُ الصِّیامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» (البقره، 183) ؛ «اى كسانى كه ایمان آوردهاید، روزه بر شما مقرر شده است، همان گونه كه بر كسانى كه پیش از شما [بودند] مقرر شده بود، باشد كه پرهیزگارى كنید.»
واجب موکد شده و روزه منحصر به مسلمان‌ها هم نیست، بلکه قرآن می‌فرماید در ادیان سابقه هم روزه بوده است. این روزه برای این تشریع شده که خدا دوست دارد متّقی باشی، پس روزه بگیر تا متّقی شوی و مومن حسابی شوی؛ آنگاه اعمالت قبول می‌شود. لذا این ماه مبارک رمضان باید یک معلم اخلاق برای همۀ ما باشد. می‌توانید آخر ماه مبارک رمضان متّقی و مومن خالص شوید و مومنی که امام زمان بگوید بارک الله با این ایمانت. البته مواظبت و کار می‌خواهد و توسّل به اهل‌بیت می‌خواهد و انس با قرآن می‌خواهد و اینکه جداً در دل شب از خدا بخواهید این ماه مبارک رمضان شما را متّقی کند. این معلم اخلاق شما را به جایی برساند.
اهمیت تلاوت قرآن در ماه رمضان
چیزی که همیشه اهمیّت دارد، اما در ماه مبارک رمضان اهمیتش بیشتر است، خواندن قرآن است. انس با قرآن خیلی مهم است. این نیز معلم اخلاق است. انس با قرآن سازندگی عجیبی دارد. مراتبی هم دارد. گاهی قرآن را از رو یا از بر یا در راه یا نشسته و ایستاده یا در وقتی که کار می‌کنید، می‌خوانید و همۀ اینها خواندن قرآن است و سازندگی دارد و به‌طور ناخودآگاه قرآن شما را می‌سازد و شما را متّقی می‌کند. لذا قرآن این را جداً می‌خواهد:
«فَاقْرَوُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» ( المزمل، 20) ؛ «[اینک] هر چه از قرآن میسّر مىشود بخوانید.»
همیشه قرآن بخوانید. وقتی سر کار هستید و کار می‌کنید؛ مثلاً خانم کار خانه می‌کند و شما کار خارج خانه می‌کنید و یا در هنگامی که راه می‌روید یا رانندگی می‌کنید، قرآن بخوانید.
اگر غیبت کند روزه صحیح است، یعنی کفاره و قضا ندارد، اما مقبول نیست و خدا این روزه را قبول نمی‌کند. در روزه باید چشم و گوش و زبانش هم روزه باشند. باید گناه در زندگیش نباشد. مخصوصاً غیبت و تهمت و شایعه و تخریب و توهین و امثال اینها که حسابی روزه را له می‌کند
معلوم است از رو و در مقابل قرآن و احترام کردن بهتر است. قرآن زنده است و می‌فهمد و می‌بیند. ماه رمضان هم زنده است و اعمال و کردار و رفتار ما را می‌بیند. لذا قرآن زیاد بخوانید.
نیم ساعت از عمر را صرف قرآن کردن، آنگاه خدا برکت به مال و اولادتان می‌دهد و عاقبت‌به‌خیری به شما می‌دهد. همیشه جلسه قرآن داشته باشید، اما در ماه مبارک رمضان خواندن قرآن باشد. خانم‌ها و آقایان تصمیم بگیرند در این ماه مبارک رمضان یک جلد از تفسیر که ذوقشان بگیرد، بخوانند و تدبّر در قرآن کنند که این تدبّر در قرآن خیلی سازندگی دارد و قرآن به اندازه‌ای به آن اهمیّت می‌دهد که می‌فرماید اگر تدبّر در قرآن نداشته باشید، شقی هستید. اگر تدبر در قرآن نداشته باشید، دل ناپاک دارید:
«أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها» ( محمد، 24) ؛ «آیا به آیات قرآن نمىاندیشند؟ یا [مگر] بر دل‌هایشان قفل‌هایى نهاده شده است؟»
همۀ شما باید تدبّر در قرآن داشته باشید و تفسیر قرآن بخوانید. تفسیری که ذوق شما بگیرد، بخوانید. من از همه تقاضا دارم همیشه و اما ماه مبارک رمضان خیلی سر و کار با قرآن و تفسیر قرآن داشته باشید.
فرآوری: محمدی
بخش اخلاق و عرفان اسلام ی تبیان
منبع: تلخیصی از درس اخلاق آیت الله مظاهری
مطالب مرتبط:
روزه ماه مبارک رمضان با ما چه می کند؟
