تقویت حافظه از منظر طب سنتی

چگونه حافظه‌مان را از طریق طب سنتی تقویت کنیم؟

از خوردن سردی جات پرهیز شود و در خوردن گرمیانه ها هم اعتدال به خرج دهید، مصرف صبحانه مفصل و شام سر شب و نهار به‌صورت نصفه توصیه می‌شود و البته حجامت عام خوب است.

برای تقویت حافظه مجموعه شرایط و اقداماتی لازم هست که به مواردی اشاره می‌شود. داشتن هوش و حافظه برتر در طب سنتی به معنای گرمی مزاج تعریف می‌شود و در صورت افزایش سردی و تری (بلغم) در مغز کاهش حافظه و هوش را در پی‌داریم که علائم سپیدی، نرمی و سستی پوست، سنگینی حواس، ریزش لعاب دهان و آب بینی رقیق غیر سوزان، آروغ ترش و ضعف معده (با خوردن ترشیجات)، ضعف جسم و مفاصل، بی‌میلی به غذای صبح، و در صورت افزایش و شدت بیماری سكته، برص، سفیدی ادرار، درد عقب سر، خواب زیاد (سطحی) خواب دیدن آب باران و برف را در پی دارد.

هم هوش و هم حافظه قابل‌افزایش است و اگرچه مزاج معتدل و ژنتیک به‌صورت كلی و پایه نقش اصلی را در آن بازی می‌کند اما با هر پایه‌ای از هوش می‌توان آن را افزایش داد. ثابت‌شده است كه برخلاف دیگر اعضا هر چه مغز بیشتر بكار گیری شود توانایی آن افزایش می‌یابد. باوجوداینکه به نظر می‌رسد میزان حجم حافظه در مغز ثابت است اما هر چه مطالب بیشتر در مغز ذخیره شود توانایی حفظ در آن بیشتر می‌شود به شكلی كه نمی‌توان برای آن مرزی تعیین كرد. به‌عنوان‌مثال حافظان قرآن یا دیوان شاعران از این توانایی نسبت به دیگران بیشتر برخوردارند؛ بنابراین از روش‌های مختلف حفظ مطالب، تستها و تمرینات هوش و ریاضی كه در بازار به‌وفور یافت می‌شود استفاده كنید تا هم ضریب هوشی و هم حافظه در شما افزایش پیدا كند.

اگر اضطراب و استرس زیاد باشد می‌تواند تأثیر منفی بر حافظه بگذارد بنابراین حفظ آرامش خاطر برنامه‌ریزی و خواب و استراحت كافی بر حافظه تأثیرگذار است.

تقویت حافظه نیز مانند تقویت قوای جسمانی نیازمند تمرین و ممارست و پشتكار دارد. داشتن برنامه منظم برای تكرار مطالب بسیار مهم است همچنین فرد باید ازنظر روحی در آرامش باشد. استراحت كافی داشته باشد. خواب‌آلودگی نگرانی و استرس بیش‌ازحد باعث تأثیر بر حافظه و تمركز فرد خواهد شد.

پیشگیری:
اعتدال مزاج و تنظیم تغذیه بر اساس مزاج و داشتن هدف و انگیزه كافی نظم و برنامه‌ریزی و تكرار مطالب در فواصل منظم و نیز استراحت كافی و داشتن تمركز در هنگام مطالعه به تقویت حافظه کمک می‌کند. کلاً از نگاه طب سنتی رعایت ضرورت‌های شش‌گانه زندگی مثل: 1-وجود هوای سالم 2-خوراکی‌ها (مأکولات) و نوشیدنی‌ها (مشروبات) متناسب با مزاج 3-خواب‌وبیداری به‌اندازه  4-فعالیت‌ها و حرکت و سکون جسمانی متناسب سن و جنس 5- بهداشت روانی 6-توجه به اقتباس و استفراغ (مندفعات بدن)، در حفظ سلامت بدن خیلی مؤثر است که با حفظ سلامتی و نبود بیماری هوش و حافظه خوبی هم در فرد وجود خواهد داشت.

از نگاه طب کلاسیک در مورد تقویت حافظه می‌توان از مواد افزایش‌دهنده حافظه كولین را نام برد (ماده‌ای كه به‌طور طبیعی در بسیاری از غذاهای چرب وجود دارد) كه موجب افزایش حافظه می‌شود. مواد غذایی كه دارای بیشترین مقدار كولین هستند به ترتیب شامل: جگر گاو، تخم‌مرغ، گوشت كبابی گاو، گل‌کلم، كاهو، بادام‌زمینی و روغن بادام‌زمینی است. مواد آنتی‌اکسیدان كه در سبزیجات تازه زیاد اند، موجب خون‌رسانی خوب به مغز می‌شوند و هر عاملی كه خون‌رسانی به مغز را دچار وقفه كند، موجب كاهش توانایی‌های فكری می‌شود.

مصرف زیاد و بیش‌ازحد گوشت حیوانات كه حاوی هموسیستئین است، موجب افت عملكرد مغزی خصوصاً در افراد مسن می‌شود. برای افزایش حافظه: نمک و چربی اشباع كمتری مصرف كنید. چربی امگا 3 را كه در ماهی زیاد است، بیشتر مصرف كنید. تمشک، توت‌فرنگی، اسفناج و سیر بیشتر مصرف كنید، سویا را هفته‌ای یک‌بار در برنامه تان بگنجانید و مكمل اسیدفولیک، B12، ویتامین E برایتان مفید است.

مواد ‏افزودنی به غذاها برخی داروها مثل داروهای مخدر مسكن و انتی هیستامین و آرام‌بخش و نیز ‏كشیدن سیگار در این زمینه اثر دارد. استفاده از یادداشت و مرور مطالب می‌تواند به تقویت ‏حافظه کمک كند. از طرفی تغذیه نیز بر حافظه تأثیر دارد. قند چربی و نمک باید كمتر مصرف شود ‏ولی مصرف میوه در رژیم غذایی باید رعایت شود.

از منظر طب سنتی بیشتر عالمان طب سنتی از کندر به‌عنوان ماده‌ای مؤثر در افزایش هوش و تقویت حافظه نام می‌برند و ازجمله معتقدند که اگر مادران آن را در دوران بارداری، مصرف کنند، موجب افزایش هوش و توانایی یادگیری و تقویت حافظه در فرزندان می‌شود.

کندر می‌تواند دارای تأثیری مثبت بر روند تکامل مغز و احتمالاً شکل‌گیری مناسب درخت‌های دندریتی، اکسونها و برقراری ارتباطات صحیح بین آن‌ها باشد.

پیشنهاد درمانی:
1-آشنای با مزاج سرشتی خود و رعایت تغذیه بر اساس مزاج
2- پرهیز از مصرف مواد غذای بسیار سرد
3-مصرف میوه‌های خاصیت‌دار مثل سیب و انگور و به و انجیر ...
4-شربت عسل روزی 1 لیوان
5-کندر جویدنی روزی یک نخود جویده شود
6-حجامت عام و تکرار آن
7- قرائت چند آیه قران در روز 

---

منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره طب سنتی اسلامی مرکز مشاوره تبیان