ترک عادت بد کندن موی های سر و بدن
دستی دستی خودتان را کچل نکنید...
این اختلال که به‌عنوان وسواس موکنی شناخته می‌شود عادتی است که با کندن مکرر موها که می‌تواند منجر به از دست دادن مقدار قابل‌توجهی از مو شود به وجود می‌آید. معمولا شروع این اختلال از دوران نوجوانی و به دنبال یک استرس عاطفی بروز می‌کند، طوری که فرد شروع به کندن موها می‌کند.
از دوران نوجوانی شروع به کندن موهای سرم کردم و خیلی هم تلاش می کنم که این عادت را ترک کنم ولی دست خودم نیست و ناخودآگاه دست به این کار می زنم. الان قسمتی از موهای سرم خالی شده و منظره خیلی زشتی پیدا کرده لطفا کمکم کنید تا این عادت بد را در خودم از بین ببرم؟
کندن موها نوعی وسواس فکری است و برای درمان نیاز به برنامه های رفتاری و دارویی دارد. برای رفع این مسئله راهکارهای رفتاری ارائه می کنیم.
آموزش آگاهی
اولین مؤلفه در آموزش آگاهی، ثبت دفعاتی است که موی خود را می کنید. هر بار، بلافاصله پس از این که موی خود را کندید تاریخ، ساعت، موقعیت، احساسات و مدت زمان آن را یادداشت کنید. برخی از افراد اظهار می دارند که در بعضی مواقع، همین عمل ساده ثبت اطلاعات، باعث کاهش فراوانی این عادت می شود. باید با دقت تمام مراقب اولین حرکت دست خود باشید. باید به اولین حرکت دست خود به طرف موها توجهی خاص داشته باشید. در مرحله آگاهی همچنین نیاز است بتوانید تمامی موقعیت هایی را که در آنها شروع به کندن موی خود می کنید، شرح دهید. با این روش دستان خود را در موقعیت مذکور بیشتر کنترل می کنید.در این موقعیت ها بهتر است که روی انگشتان خود، موانعی ایجاد کنید. مثلاً یک دستکش دستتان کنید. این کار باعث می شود که رفتار موکندن شما از حالت عادت خارج شود. مانعی مثل دستکش باعث می شود که هنگامی که دست شما به طور عادتی به موهایتان تماس پیدا می کند، احساس نامأنوسی در شما ایجاد شود و به رفتار خود، آگاه شوید.
وقتی میل به انجام عادتی دارید، خود را وادار کنید تا به فعالیتی مشغول شوید که از نظر جسمی شما را از انجام آن عادت باز می دارد ؛ چرا که ماهیچه هایی که درگیر فعالیت پیشگیرانه هستند، با ماهیچه های درگیر در انجام آن عادت، متعارضند.
معمولا با کدام دست موی خود را می کنید؟
معمولا در چه موقعیت هایی موهای خود را می کنید (بطور مثال هنگام نگاه کردن در آینه، تماشای تلویزیون، هنگام مطالعه، نشستن در کلاس )؟
وقتی شروع به کندن موهای خود می کنید، بدن شما معمولا در چه موقعیتی قرار دارد؟
معمولا اول موهای سمت راست را می کنید یا موهای سمت چپ را؟
قبل از شروع به کندن موها، خود را دستخوش چه هیجانهایی می یابید؟
وقتی توانستید به این پرسشها پاسخ دهید، در مسیر کسب آگاهی نسبت به زمانهایی قرار گرفته اید که مشکل شما در آنها روی می دهد.
یادگیری یک پاسخ معارض
قاعده اصلی در برگردان عادت، به صورت فریبنده ای ساده است. وقتی میل به انجام عادتی دارید، خود را وادار کنید تا به فعالیتی مشغول شوید که از نظر جسمی شما را از انجام آن عادت باز می دارد ؛ چرا که ماهیچه هایی که درگیر فعالیت پیشگیرانه هستند، با ماهیچه های درگیر در انجام آن عادت، متعارضند. به عنوان پاسخ معارض در برابر وسواس موکندن، حرکتی را انتخاب کنید که دست شما را از حرکت به طرف موهایتان باز دارد . سپس به مدت دو دقیقه تا زمانی که این میل فروکش کند در همین وضعیت بمانید.
آموزش آرمیدگی
این تمارین به شخص کمک می كند تا میل به كندن را كاهش دهد. در این مرحله در هنگام اضطراب مثلا دست و بازو و مشت خود را محكم گره كنید. دهان و آرواره لب ها را روی هم فشار دهید. تنفس دیافراگمی داشته باشید.مهمترین اقدام درمانی از بین بردن اضطراب است چرا که عامل اصلی این اختلال محسوب می‌شود.
ضمناً اگر این مسئله ریشه اضطرابی دارد و اکنون یا گذشته به اختلالات اضطرابی و یا افسردگی و ... مبتلا بوده یا هستید که در اکثر موارد چنین است باید دارو درمانی هم داشته باشید.
منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره اختلالات روان شناختی مرکز مشاوره تبیان
